Najczęstsze zmiany i choroby skórne u psów

• Do najczęstszych objawów chorób skóry występujących u psów należą wypryski, zaczerwienienia, miejscowe wyłysienia, nadżerki skóry, łupież i ropne wysięki. 
  
• Zmiany skórne mogą powodować drapanie się, wygryzanie sierści, lizanie łap, rozdrażnienie i apatię.
  
• Przyczyną pojawienia się zmian skórnych u psów mogą być bakterie i grzyby namnażające się na skórze osłabionej w wyniku alergii, chorób endokrynologicznych, chorób pasożytniczych lub niedoborów pokarmowych. Do innych przyczyn problemów skórnych u psów zalicza się nowotwory, choroby genetyczne i autoimmunologiczne.
  
• Leczenie choroby skórnej u psa wymagać będzie zdiagnozowania jej pierwotnej przyczyny. 
  
• Zmiany powstające w wyniku zaburzeń dermatologicznych leczy się zazwyczaj maścią z antybiotykami, sterydami podawanymi miejscowo lub kąpielami w specjalistycznych szamponach.

Choroby skóry u psów to nie tylko problem estetyczny. Nawet niewielkie zmiany pojawiające się na skórze psa mogą szybko przerodzić się w ropne zapalenie skóry, które będzie sprawiać zwierzakowi ogromny dyskomfort. Niektóre choroby skóry mogą także stanowić zagrożenie dla życia czworonoga. Jakie są najczęstsze przyczyny i objawy chorób skóry u psa? Sprawdź, jak leczyć zmiany skórne u psa w zależności od ich rodzaju.

Budowa i charakterystyka psiej skóry

Skóra to największy narząd w ciele zwierzęcia. Jej zadaniem jest ochrona organizmu przed różnego rodzaju patogenami i czynnikami zewnętrznymi. Skóra psa zbudowana jest z kilku warstw – naskórka ulegającego ciągłemu złuszczaniu, elastycznej skóry właściwej oraz tkanki podskórnej zawierającej nerwy, naczynia krwionośne i limfatyczne.

U większości psów skóra ma biały lub szary kolor, jest gładka, elastyczna i równomiernie porośnięta lśniącą sierścią. Na skórze psa znajduje się specyficzna dla gatunku mikroflora złożona z rozmaitych bakterii, grzybów i pojedynczych organizmów pasożytniczych. Na co dzień nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia zwierzęcia.

Jednak w przypadku osłabienia organizmu i bariery skórnej (w przebiegu różnych chorób), może dojść do ich patologicznego namnażania się, skutkującego infekcjami. Skóra psa może być podatna także na inne choroby objawiające się przeróżnymi zmianami skórnymi.

Objawy zmian skórnych u psa

Zmiany skórne u psa mogą mieć różny wygląd. W początkowych stadiach chorób skóry objawiają się zazwyczaj w formie zaczerwienienia, niewielkich krostek, wyprysków, nadżerek i ropnych wysięków. U psa z problemami skórnymi dojść może także do wypadania sierści prowadzącego do powstawania miejscowych lub rozległych wyłysień.

W dalszym przebiegu wielu chorób zmiany mogą stawać się coraz bardziej zaognione, skóra psa może nabrać ciemnego, niemal czarnego koloru, pojawić się na niej mogą także strupy, suche zrogowacenia i łupież.

W zależności od przyczyny, zmiany skórne u psów będą lokalizować się w różnych miejscach. Mogą obejmować tylko jeden obszar (na przykład pysk, brzuch, łapy, uszy, grzbiet) lub pojawiać się na całym ciele czworonoga. W niektórych przypadkach zmianom na skórze psa towarzyszyć będą także inne, z pozoru niepowiązane z problemami dermatologicznymi objawy, takie jak biegunka, wymioty, gorączka i anemia.

Jak zachowuje się pies z chorobą skóry?

Choroby skóry u psów i towarzyszące im zmiany skórne najczęściej powodują silny świąd, który prowokuje zwierzaka do ciągłego drapania się. Czworonóg może także wygryzać i wylizywać zmienione obszary skóry lub ocierać się pyskiem o meble, co prowadzić będzie do dalszych uszkodzeń naskórka i pogłębiania się choroby. Nieustanne swędzenie i ból mogą stać się przyczyną rozdrażnienia, apatii, reaktywności, a nawet agresji.

Najczęstsze przyczyny zmian skórnych u psa

Zmiany skórne u psa pojawiają się często w wyniku namnożenia się na skórze psa bakterii lub grzybów. Do osłabienia skóry i zwiększenia jej podatności na infekcje dochodzić może w wyniku takich problemów, jak:

• choroby alergiczne (atopowe zapalenie skóry, alergia pokarmowa i kontaktowa, alergiczne pchle zapalenie skóry),
  
• choroby endokrynologiczne (niedoczynność tarczycy, cukrzyca, nadczynność nadnerczy),
  
• zaburzenia rogowacenia naskórka (łojotok),
  
• inwazje pasożytów skórnych (pchły, nużeńce, świerzbowce),
  
• spadek ogólnej odporności organizmu (na przykład związany ze starszym wiekiem),
  
• niedobory pokarmowe wywołane podawaniem psu niedoborowej diety lub będące konsekwencją zaburzeń wchłaniania składników pokarmowych (na przykład przy chorobach wątroby, trzustki czy nerek).

Skóra psa może ulec osłabieniu także w wyniku stosowania niewłaściwych kosmetyków podczas kąpieli czy oddziaływania na nią niekorzystnych czynników środowiskowych (wilgoć, zbyt suche powietrze, silne promieniowanie słoneczne). Zmiany skórne u psów mogą być również objawem nowotworów, mieć podłoże genetyczne lub autoimmunologiczne.

Najczęstsze choroby skóry psów i leczenie

Rozpoznanie, jaka choroba jest przyczyną zmian skórnych u psa, wymagać będzie przeprowadzenia dokładnych badań. Lekarz weterynarii specjalizujący się w dermatologii pobierze zeskrobinę ze skóry psa i obejrzy ją pod mikroskopem, szukając pasożytów i chorobowo zmienionych komórek. Zaleci także wykonanie badań krwi, mających wykluczyć choroby wewnętrzne, a następnie wdroży leczenie choroby pierwotnej i postępowanie mające łagodzić zmiany skórne.

Bakteryjne zapalenie skóry u psa

Zapalenie skóry jest częstą konsekwencją chorób osłabiających odporność i zaburzających prawidłowe funkcjonowanie bariery skórnej. Wywołane jest głównie przez gronkowce, najczęściej gram-dodatnią bakterię Staphylococcus pseudintermedius.

Do ropnych zapaleń skóry zalicza się między innymi:

• młodzieńcze zapalenie skóry – liszajec występujący u szczeniąt, objawiający się krostkami i grudkami na nieowłosionej skórze brzucha i pachwin,
  
• zapalenie fałdów skóry – typowe dla psów o pofałdowanej skórze miejscowe stany zapalne, będące skutkiem gromadzenia się wydzielin i wydalin w zagłębieniach skóry,
  
• zapalenie mieszków włosowych – grudki i krostki w mieszkach włosowych, mogące prowadzić do plackowatych wyłysień,
  
• głębokie ropne zapalenie skóry – najczęściej jest skutkiem nieleczonego powierzchownego zapalenia skóry i objawia się nadżerkami, owrzodzeniami, strupami i surowiczo-krwistym wysiękiem z ran.

Zapalenia skóry u psów o podłożu bakteryjnym leczy się w zależności od zaawansowania choroby. Powierzchniowe i powierzchowne zapalenia skóry nie wymagają zazwyczaj podawania psu antybiotyków w tabletkach lub zastrzykach. Wystarczą regularne kąpiele w szamponach przeciwbakteryjnych, spraye na skórę i żele z antybiotykami.

Głębokie zakażenia skóry u psa wymagać będą podawania antybiotyków dobranych do rodzaju bakterii, oczyszczania ran i stosowania kąpieli leczniczych. Bakteryjne choroby skóry mogą być także wskazaniem do podawania psu suplementów na odporność, sierść i skórę.

Grzybica skórna

Grzybice u psa mogą być wywołane namnożeniem się na skórze zwierzaka dermatofitów lub drożdżaków z rodzaju Malassezja lub Candida. Będą one powodować reakcje alergiczne, zapalenie skóry, wypadanie sierści i wyłysienia, a także zmiany koloru naskórka. Leczenie grzybicy u psa polega przede wszystkim na kąpaniu czworonoga w szamponach przeciwgrzybiczych. W przypadku zaawansowanej choroby konieczne może być także ostrzyżenie psa i podawanie preparatów wzmacniających odporność organizmu.

Choroby pasożytnicze

Wśród pasożytów skórnych, mogących zaatakować psa, wymienia się przede wszystkim kleszcze, pchły, nużeńce i świerzbowce. Żerujące na skórze psa pchły i świerzbowce produkują drażniące substancje. Będą one wywoływać u zwierzaka silny świąd i wtórne zmiany skórne. Natomiast nużyca u psa objawiać się będzie najczęściej nieswędzącymi wyłysieniami, stwardnieniem skóry i jej nadmierną pigmentacją. Dodatkowymi objawami inwazji pasożytów mogą być wychudzenie, osłabienie, anemia i gorączka.

Leczenie pasożytniczych chorób skóry u psa polega na zastosowaniu skutecznych środków przeciwpasożytniczych w formie obroży przeciwpchelnych, kropli aplikowanych na kark lub tabletek. Pies ze świerzbem lub nużycą może wymagać także kąpieli w specjalistycznych szamponach.

Nowotworowe choroby skóry

Nowotwory skóry to choroby, które najczęściej dotykają psów w podeszłym wieku. Niektóre z chorób nowotworowych lokalizują się wyłącznie na skórze psa i mają łagodną postać. Inne mogą dawać przerzuty na pozostałe części organizmu zwierzaka. Leczenie nowotworu skóry zależne będzie od jego rodzaju, umiejscowienia i stopnia zaawansowania. Zazwyczaj jest jednak bardzo skomplikowane i często kończy się eutanazją psa.

Choroby skóry o podłożu immunologicznym

Do najczęstszych autoimmunologicznych chorób skóry występujących u psów zaliczyć można:

• rumień wielopostaciowy – pojawia się na skraju śluzówek w formie pęcherzyków i owrzodzeń,
  
• pęcherzyca liściasta – charakteryzuje się powstawaniem pęcherzy na pysku, wewnętrznej stronie uszu i kończynach,
  
• krążkowy toczeń rumieniowaty – początkowo objawia się odbarwieniem nosa, rumieniem i nadmiernym złuszczaniem naskórka, następnie przyjmuje postać nadżerek, owrzodzeń i strupów.

Leczenie autoimmunologicznych chorób u psów trwa do końca życia zwierzaka. Zmiany skórne leczy się za pomocą sterydów stosowanych miejscowo lub ogólnie, a także przy użyciu innych leków immunosupresyjnych. Wtórne zakażenia zmian skórnych łagodzi się szamponoterapią i miejscowo stosowanymi maściami.

Bibliografia

• Karaś-Tęcza, J., & Czogala, J. (2012). Nieodkryte tajemnice grzybic skórnych u psów i kotów. Magazyn Weterynaryjny, 21(05).
  
• Listowska, Z. (2019). Wybrane bakteryjne choroby skóry psów-kompendium leczenia. Magazyn Weterynaryjny, 28(05).
  
• Pendergrass, J. (2021). Zagrażające życiu choroby skóry u psów i kotów. Weterynaria po Dyplomie, 22(2).