Czas czytania: 8 min
26 lip 2024
Niewydolność nerek u psa to choroba zagrażająca zdrowiu, a czasem i życiu czworonoga. Polega na zatruciu organizmu przez toksyny.
To właśnie nerki odpowiadają za usuwanie toksyn i innych produktów metabolicznych z organizmu.
Kiedy więc nerki nie działają prawidłowo, toksyny zatruwają organizm, osłabiając jego kondycję. Z czasem dochodzi do niewydolności narządu.
Jakie są objawy niewydolności nerek i możliwe przyczyny? Jak wygląda leczenie niewydolności nerek u psa? Czy można jej zapobiegać? Jaka w tym wszystkim rola diety?
Objawów niewydolności nerek może być wiele. Niektóre z nich są charakterystyczne także dla innych chorób, więc zawsze konieczna jest dokładna diagnoza, by stwierdzić, co jest przyczyną.
Wśród objawów wskazujących na możliwą niewydolność nerek wskazuje się:
W przypadku tej choroby nie muszą oczywiście wystąpić wszystkie wymienione objawy. U niektórych psów pojawi się zaledwie jeden czy dwa.
Jeśli jednak zaobserwujemy którykolwiek z wymienionych objawów u naszego pupila, powinniśmy jak najszybciej zabrać go do lekarza weterynarii.
Diagnoza niekoniecznie musi potwierdzić nasze przypuszczenia co do niewydolności nerek, ale przypadkowo możemy wykryć inne schorzenie.
Wszelkie podejrzenia zawsze warto skonsultować ze specjalistą.
Niewydolność nerek dzieli się na dwa rodzaje — występuje forma ostra i przewlekła.
Ta ostra pojawia się nagle, natomiast przewlekła rozwija się w dłuższym czasie. Przez to jest też trudniejsza do wykrycia.
O przewlekłej niewydolności mówi się wtedy, gdy choroba występuje od co najmniej 2 miesięcy.
Ostre uszkodzenie nerek u psa (AKI), znane też jako ostra niewydolność nerek (ARF), występuje nagle i ma gwałtowny przebieg. Przeważnie ma to miejsce w ciągu kilku godzin lub dni od wystąpienia bodźca.
Choroba może pojawić się po spożyciu silnych toksyn — dla psów są to na przykład niektóre ludzkie leki, środki ochrony roślin, metale ciężkie czy szkodliwe pokarmy (takie jak rodzynki i winogrona).
Inne możliwe przyczyny to infekcje, urazy, nagła utrata krwi lub odwodnienie.
Objawy ostrego uszkodzenia nerek u psa obejmują nagłe osłabienie, wymioty, brak apetytu, zmniejszenie ilości wydalanego moczu lub jego całkowity brak, a także obrzęki kończyn.
Przewlekła forma niewydolności nerek (CKD) rozwija się zdecydowanie dłużej i dotyka przeważnie starsze psy — czyli takie, które ukończyły 7. rok życia.
Przyczyną mogą być inne choroby zakaźne lub skłonność dziedziczna.
Co ciekawe, wśród przyczyn wymienia się też choroby bakteryjne zębów albo zakażenia układu moczowego. Jak to możliwe?
Bakterie bytujące w organizmie przy zaawansowanej chorobie dostają się do krwioobiegu i stają się zagrożeniem dla takich narządów jak serce, płuca czy właśnie nerki.
Po czasie powodują ich poważne, często nieodwracalne uszkodzenie.
Zaawansowana niewydolność nerek może prowadzić do mocznicy. Jest to stan, w którym w organizmie psa gromadzą się toksyczne produkty przemiany materii takie jak mocznik, ponieważ nerki nie są już w stanie ich skutecznie wydalać.
Objawy mocznicy u psa są wynikiem nagromadzenia tych toksyn i obejmują szereg poważnych objawów klinicznych, takich jak wymioty, brak apetytu, zmęczenie, owrzodzenia jamy ustnej, a w ciężkich przypadkach mogą prowadzić do drgawek i śpiączki.
Nerki starszych psów często są bardziej podatne na różne schorzenia i dysfunkcje, głównie ze względu na naturalny proces starzenia się.
Wraz z wiekiem, struktury nerek ulegają stopniowemu uszkodzeniu, co może prowadzić do zmniejszenia ich zdolności filtrowania toksyn z krwi.
Przewlekła niewydolność nerek jest jedną z najczęściej diagnozowanych chorób u starszych psów, a ryzyko jej wystąpienia wzrasta z wiekiem.
Proces diagnostyczny zazwyczaj rozpoczyna się od dokładnego wywiadu weterynaryjnego, podczas którego opiekun psa opisuje wszelkie zauważone objawy i zmiany w zachowaniu zwierzęcia.
Następnie weterynarz przeprowadza badanie fizykalne, oceniając ogólny stan zdrowia psa.
Podstawowymi narzędziami diagnostycznymi są badania krwi i moczu. Analiza krwi pozwala na ocenę poziomów kreatyniny i azotu mocznikowego (BUN), które są wskaźnikami funkcji nerek. Podwyższone wartości tych parametrów mogą sugerować problemy z nerkami.
Badanie moczu pozwala na ocenę koncentracji moczu oraz obecności białka, glukozy, komórek krwi, i osadu, co może dostarczyć dodatkowych informacji o stanie zdrowia nerek.
W niektórych przypadkach lekarz może zalecić badania obrazowe, takie jak ultrasonografia czy radiografia, aby dokładniej ocenić strukturę nerek i wykluczyć inne możliwe przyczyny objawów, takie jak kamienie nerkowe czy guzy.
Biopsja nerek, choć rzadziej wykonywana, może być niezbędna do uzyskania precyzyjnej diagnozy w skomplikowanych przypadkach.
Zanim o leczeniu, warto jeszcze wspomnieć o skłonności rasowej do omawianego schorzenia. Istnieją bowiem takie rasy psów, u których zauważono znacznie częstsze zachorowania na niewydolność nerek niż u innych.
Do psów podatnych na choroby nerek w starszym wieku należą: owczarki niemieckie, dogi niemieckie, rottweilery, labradory, szpice miniaturowe (pomeraniany).
Choroby nerek bezwzględnie należy leczyć — im wcześniej się je wykryje i rozpocznie leczenie, tym lepiej. Nieleczona niewydolność nerek u psa może doprowadzić nawet do śmierci.
Konkretne sposoby leczenia zależą od tego, w jakim stadium choroby znajduje się dany pies i co było przyczyną pojawienia się objawów.
Wśród stosowanych metod wymienia się: płynoterapię, monitorowanie wydalania moczu, leczenie nadciśnienia i niedokrwistości (jeśli występują), dializy, wprowadzenie diety o niskiej zawartości fosforu i sodu.
Oczywiście terapia odbywa się pod ścisłą kontrolą lekarza weterynarii i wymaga regularnych wizyt w lecznicy.
Przeważnie z nagłej, a więc ostrej formy niewydolności nerek można psa wyleczyć, jednak jeśli mamy do czynienia z chorobą przewlekłą, będzie ona towarzyszyła psu już do końca jego życia.
Po to jednak wprowadza się leczenie, suplementy i specjalistyczną dietę, aby to życie trwało jak najdłużej i przebiegło w komforcie.
Dlatego zawsze należy w porozumieniu z lekarzem zrobić wszystko, by pies chory na nerki był odpowiednio prowadzony.
Tak, można podjąć różne kroki w celu zapobiegania niewydolności nerek u psa.
Bardzo ważne jest regularne monitorowanie zdrowia psa poprzez wizyty u weterynarza i badania profilaktyczne, które umożliwiają wczesne wykrycie ewentualnych problemów zdrowotnych.
Taki przegląd zdrowia warto wykonywać raz w roku, a u starszych psów co pół roku lub częściej.
Właściwa dieta jest również niezwykle ważna — szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiednią zawartość fosforu, którego nadmiar może obciążać nerki.
Pies musi mieć zapewniony stały dostęp do świeżej wody — przyjmowanie płynów pomaga w utrzymaniu prawidłowej funkcji nerek. Ponadto należy unikać ekspozycji psa na toksyny, takie jak niektóre leki i chemikalia domowe.
Regularna aktywność fizyczna i utrzymanie odpowiedniej wagi ciała także przyczyniają się do ogólnego zdrowia psa, w tym do zdrowia jego nerek.
Nie zapominajmy także o higienie jamy ustnej, przede wszystkim o codziennym czyszczeniu psich zębów. Pewnie nie jest to pierwsza rzecz, którą połączylibyśmy z chorymi nerkami, a jednak istnieje bezpośredni związek między zdrowiem jamy ustnej a ogólnym stanem zdrowia psa.
Bakterie, które gromadzą się w jamie ustnej w wyniku niewystarczającej higieny, mogą powodować zapalenie dziąseł i choroby przyzębia. Te bakterie mogą następnie przedostawać się do krwiobiegu, wywołując stan zapalny i infekcje w różnych narządach, w tym w nerkach.
Te wszystkie kroki mogą znacząco zmniejszyć ryzyko uszkodzenia nerek.
Pies chorujący na przewlekłą niewydolność nerek potrzebuje specjalistycznej diety, zawierającej stosunkowo niewiele białka, a także o obniżonym poziomie sodu i fosforu.
Trudno znaleźć taki produkt wśród karm bytowych, dlatego przy tym schorzeniu weterynarze przeważnie polecają karmy z linii weterynaryjnych.
Są to pokarmy zawierające często jeden rodzaj białka zwierzęcego (a więc monoproteinowe), z dodatkiem kwasów omega-3 i wolno uwalniającymi się węglowodanami.
Dodatkowo trzeba pamiętać, że chore na nerki psiaki nie mają apetytu i często chudną, powinny więc dostawać jedzenie, które będzie im smakować.
Może się tutaj również sprawdzić domowa dieta gotowana, natomiast powinna być ona szczegółowo rozpisana przez psiego dietetyka, aby rzeczywiście przynosiła choremu psu korzyści zdrowotne, a nie szkodziła.
Co ważne, w przypadku "nerkowców" restrykcyjna dieta jest jednym z ważniejszych elementów leczenia, dlatego należy trzymać się zaleceń dietetycznych i nie wolno robić od nich odstępstw.
Wszystkie dodatkowe produkty (smaczki czy gryzaki) mogą zaburzyć efekty terapii, także ich podanie należy wcześniej skonsultować z lekarzem.
Suplementacja może stanowić istotne wsparcie dla psów cierpiących na choroby nerek, pomagając w zarządzaniu objawami i spowolnieniu postępu choroby.
Właściwie dobrane suplementy diety mogą wspierać funkcje nerek, poprawiać jakość życia psa oraz minimalizować komplikacje związane z niewydolnością nerek.
Wartościowym dodatkiem będą m.in. kwasy tłuszczowe omega-3, witaminy z grupy B, probiotyki, L-karnityna i aminokwasy.
Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek suplementacji należy skonsultować się z lekarzem weterynarii, który dobierze odpowiednie preparaty i ich dawkowanie na podstawie indywidualnych potrzeb psa oraz stanu zaawansowania choroby nerek.
Niewydolność nerek u psa to poważne schorzenie, które wymaga szybkiej diagnozy i kompleksowego leczenia.
Dzięki wczesnemu wykryciu, odpowiedniej diecie, suplementacji oraz regularnym wizytom u weterynarza, można znacząco poprawić jakość życia psa i spowolnić postęp choroby
Kluczem do sukcesu jest ścisła współpraca z lekarzem weterynarii i konsekwentne stosowanie się do zaleceń dotyczących diety i opieki zdrowotnej.
Pamiętajmy, że odpowiednie zarządzanie zdrowiem psa z niewydolnością nerek może przedłużyć jego życie i zapewnić mu komfort, na jaki zasługuje.
