Smutny, szaro-czarny pies leżący na dywaniku przed drzwiami, patrzący z wyczekiwaniem. Smutny, szaro-czarny pies leżący na dywaniku przed drzwiami, patrzący z wyczekiwaniem.

Nietolerancja pokarmowa u psa – objawy, przyczyny i leczenie

Zdjęcie Kasia Makulec

Autor: Kasia Makulec

Czas czytania: 9 min

27 wrz 2024

  • Nietolerancja pokarmowa to reakcja układu pokarmowego psa na spożycie składników, których nie może prawidłowo strawić. Nie jest to reakcja układu odpornościowego, jak w przypadku alergii.
  • Nietolerancja jest najczęściej związana z trudnościami w trawieniu określonych składników, takich jak białka, gluten czy laktoza.
  • Objawy mogą obejmować nawracające biegunki, wymioty, gazy, wzdęcia. Mogą się też pojawić problemy skórne (świąd, łysienie, zaczerwienienia) i zmiany w zachowaniu (apatia, zmniejszony apetyt). Objawy pojawiają się zwykle po spożyciu problematycznych pokarmów.
  • Nietolerancje mogą rozwijać się stopniowo, a objawy mogą być mylone z innymi problemami zdrowotnymi, dlatego ważne jest dokładne monitorowanie diety psa i identyfikacja składników, które mogą mu szkodzić.
  • Walka z nietolerancją obejmuje przede wszystkim wprowadzenie diety eliminacyjnej, która polega na wykluczeniu podejrzanych składników. Można również wesprzeć układ trawienny psa suplementacją probiotyków, prebiotyków czy enzymów trawiennych.
  • Dobrze zbilansowana dieta, dostosowana do indywidualnych potrzeb psa, może znacząco poprawić jakość jego życia oraz zminimalizować ryzyko występowania nawrotów problemów trawiennych.


Nietolerancja pokarmowa u psów to problem, który coraz częściej dotyka naszych czworonożnych przyjaciół.


Wielu opiekunów może nie zdawać sobie sprawy, że różne problemy zdrowotne ich pupili – od biegunki po swędzącą skórę – mogą wynikać z reakcji na spożywane pokarmy.


Warto zaznaczyć, że nietolerancja pokarmowa różni się od alergii pokarmowej, choć obie te przypadłości często są ze sobą mylone. Podczas gdy alergia wywołuje reakcję układu odpornościowego, nietolerancja wynika z trudności w trawieniu konkretnych składników diety.


W artykule przybliżymy najczęstsze objawy, przyczyny oraz metody radzenia sobie z nietolerancją. Podpowiemy też, jak prawidłowo dostosować dietę pieska.

Czym jest nietolerancja pokarmowa u psa?

Nietolerancja pokarmowa u psa to reakcja psiego organizmu na spożycie pewnych pokarmów.


To znaczy, że psi brzuszek nie potrafi prawidłowo przetrawić niektórych składników, co prowadzi do szeregu nieprzyjemnych objawów, głównie ze strony układu pokarmowego.


Może to wynikać z braku enzymów potrzebnych do rozkładu określonych substancji lub z nadwrażliwości na pewne białka czy dodatki chemiczne obecne w karmach.


Nietolerancja pokarmowa jest problemem, który może pojawić się u psa na każdym etapie życia i nie zawsze jest wynikiem nagłej zmiany diety.


W niektórych przypadkach objawy mogą rozwijać się stopniowo, ponieważ organizm psa staje się coraz bardziej wrażliwy na dany składnik.


Nietolerancja nie zawsze musi prowadzić do poważnych reakcji, jak w przypadku alergii. Może za to znacząco wpływać na komfort życia psa, jeśli prawidłowo jej nie zdiagnozujemy i nie wykluczymy drażniących składników z diety.

Nietolerancja a alergia pokarmowa – kluczowe różnice

Chociaż terminy "nietolerancja pokarmowa" i "alergia pokarmowa" często są używane zamiennie, to jednak odnoszą się do dwóch różnych problemów zdrowotnych. Jak odróżnić alergię od nietolerancji?


W przypadku alergii pokarmowej mamy do czynienia z reakcją układu odpornościowego psa na pewne białka obecne w pożywieniu.


Objawy alergii są często bardziej gwałtowne i mogą obejmować wysypki, obrzęki, a nawet trudności w oddychaniu.


Z kolei nietolerancja pokarmowa jest związana z trawieniem – pies nie potrafi prawidłowo przyswoić pewnych składników, co prowadzi do przewlekłych problemów trawiennych i ogólnego dyskomfortu.


Nietolerancja może objawiać się mniej dramatycznie, przez co często trudniej ją wykryć. Pies może być na pozór zdrowy, ale doświadczać np. częstych biegunek, wzdęć czy wymiotów.


Dlatego kluczową rolę odgrywa tutaj obserwacja i rozpoznanie, czy powtarzające się problemy zdrowotne mogą być wynikiem nietolerancji na konkretny składnik diety.

Najczęstsze objawy nietolerancji pokarmowej u psa

Objawy nietolerancji pokarmowej u psa mogą być różnorodne. Zazwyczaj obejmują dolegliwości trawienne, ale mogą też pojawić się problemy skórne czy zmiany w zachowaniu psa.


Do najczęstszych sygnałów, które mogą sugerować nietolerancję pokarmową, należą:


  • Problemy żołądkowo-jelitowe. Nawracająca biegunka, wymioty, gazy, wzdęcia czy zmniejszony apetyt to najczęstsze symptomy problemów trawiennych wynikających z nietolerancji.
  • Objawy skórne. Choć rzadziej, nietolerancja pokarmowa może objawiać się także w postaci zmian skórnych, takich jak świąd, łysienie, zaczerwienienia czy podrażnienia.
  • Zmiany w zachowaniu. Niektóre psy mogą stać się bardziej ospałe, drażliwe lub apatyczne, co wynika z ogólnego dyskomfortu i problemów trawiennych.


Warto pamiętać, że objawy mogą pojawić się zarówno wkrótce po spożyciu problematycznego składnika, jak i dopiero po dłuższym okresie jego regularnego spożywania.


Dlatego tak ważne jest, aby uważnie obserwować psa i notować wszelkie nietypowe zmiany w jego zdrowiu lub zachowaniu. To pomoże nam szybciej znaleźć przyczynę problemu i podjąć odpowiednie działanie.

Co powoduje nietolerancję pokarmową u psów?

Nietolerancja pokarmowa nie zawsze pojawia się nagle – istnieje wiele czynników, które mogą zwiększyć ryzyko jej wystąpienia u psa. Mogą ją wywoływać różne składniki diety, które są trudne do strawienia lub powodują nadwrażliwość.

Najczęściej nietolerowane składniki

Do najczęściej nietolerowanych składników należą:


  • Produkty zbożowe. Psy często nie trawią prawidłowo glutenu zawartego w pszenicy, jęczmieniu czy życie.
  • Laktoza (nabiał). Wiele psów, zwłaszcza w dorosłym wieku, traci zdolność trawienia laktozy – cukru obecnego w mleku i jego przetworach.
  • Białka zwierzęce. Nietolerancje mogą dotyczyć także popularnych źródeł białka zwierzęcego, takich jak wołowina, kurczak czy jagnięcina.
  • Dodatki chemiczne i konserwanty. Niektóre psy są wrażliwe na sztuczne dodatki, takie jak barwniki, konserwanty czy wzmacniacze smaku, które często występują w komercyjnych karmach dla zwierząt.

Jakie czynniki mogą sprzyjać rozwojowi nietolerancji?

Do najważniejszych należą:


  • Genetyka i rasa psa. Niektóre rasy psów mają większe predyspozycje do rozwoju nietolerancji pokarmowych. Na przykład rasy takie jak west highland white terrier, buldog francuski czy bulterier mogą być bardziej podatne na problemy związane z trawieniem, w tym nietolerancje i alergie pokarmowe.
  • Wiek psa. Starsze psy mogą być bardziej narażone na nietolerancje pokarmowe z powodu zmian w ich metabolizmie i spadku zdolności trawienia niektórych składników, zwłaszcza białek czy tłuszczów. U młodych psów z kolei może wystąpić wrodzona nietolerancja, np. na laktozę.
  • Monotonna dieta. Psy karmione przez dłuższy czas tymi samymi składnikami mogą stać się na nie bardziej wrażliwe. Mało urozmaicona dieta może doprowadzić do rozwoju nietolerancji na często spożywane pokarmy.
  • Problemy zdrowotne. Niektóre schorzenia, takie jak zapalenie jelit, infekcje przewodu pokarmowego czy przewlekłe choroby wątroby i trzustki, mogą zaburzać zdolność psa do prawidłowego trawienia pokarmów i sprzyjać rozwojowi nietolerancji.
  • Nadmierne spożycie przetworzonej żywności. Karmy bogate w sztuczne dodatki, niskiej jakości białka i wypełniacze mogą stopniowo obciążać układ trawienny psa i prowadzić do rozwoju nietolerancji pokarmowych.

Jak zdiagnozować nietolerancję pokarmową u psa?

Nietolerancję często trudno wykryć – może ją wywołać każdy składnik zawarty w pożywieniu psa. Najskuteczniejszą, choć żmudną, metodą diagnozowania jest dieta eliminacyjna i wnikliwa obserwacja.

Obserwacja i identyfikacja objawów

Diagnoza rozpoczyna się od uważnej obserwacji zachowania i stanu zdrowia psa. Opiekun powinien zwracać szczególną uwagę na wszelkie zmiany w trawieniu, kondycji skóry oraz zachowaniu zwierzęcia.


Bardzo pomocnym narzędziem w procesie identyfikacji potencjalnych problemów pokarmowych jest prowadzenie dziennika żywienia.


Warto notować, co i kiedy pies zjadł, jakie pojawiły się objawy i jak długo się utrzymywały. Pozwoli to określić potencjalne składniki wywołujące problemy zdrowotne.

Testy eliminacyjne – na czym polega dieta eliminacyjna?

Kolejnym krokiem jest zastosowanie diety eliminacyjnej.


Proces ten polega na wyeliminowaniu z diety psa wszystkich dotychczasowych składników i zastąpienie ich jednym źródłem białka zwierzęcego i jednym źródłem węglowodanów, najlepiej w postaci warzywa.


Ważne jest, aby wybrać taki rodzaj mięsa i takie warzywo, których pies wcześniej nie jadł. Może to być np. jagnięcina, kaczka lub jeleń oraz bataty, dynia czy marchewki.


Dieta eliminacyjna trwa zazwyczaj od 8 do 12 tygodni i w tym czasie nie należy podawać psu żadnych innych pokarmów ani przysmaków.

Celem tego testu jest wyciszenie objawów nietolerancji poprzez wyeliminowanie potencjalnych czynników drażniących.


Jeśli objawy ustępują, oznacza to, że któryś z wcześniejszych składników diety psa był źródłem problemu.


Następnie, poprzez stopniowe wprowadzanie poprzednio wykluczonych pokarmów, można ustalić, które z nich wywołują niepożądane reakcje.



Czytaj więcej:


Inne metody diagnostyczne

Poza dietą eliminacyjną, istnieją również inne metody, które mogą pomóc lekarzowi weterynarii w postawieniu dokładnej diagnozy.


Lekarz może zalecić przeprowadzenie badań laboratoryjnych, takich jak badanie kału, krwi czy moczu.


Choć same w sobie nie wykryją one nietolerancji pokarmowej, mogą pomóc wykluczyć inne choroby o podobnych objawach, takie jak choroby pasożytnicze, infekcje czy problemy z trzustką.


Warto również skonsultować się z dietetykiem zwierzęcym, który pomoże zaplanować optymalną dietę, uwzględniającą potrzeby psa oraz jego problemy trawienne.

Leczenie nietolerancji pokarmowej u psa

Leczenie nietolerancji pokarmowej opiera się przede wszystkim na unikaniu składników, które wywołują u psa niepokojące objawy.


Możemy też wesprzeć układ trawienny odpowiednią suplementacją, którą warto omówić z lekarzem weterynarii lub dietetykiem.

Wprowadzenie odpowiedniej diety

Gdy już uda się zdiagnozować nietolerancję pokarmową, musimy dostosować dietę psa do jego potrzeb.


Podstawą leczenia nietolerancji pokarmowej jest wyeliminowanie z jadłospisu psa składników, które wywołują niepożądane reakcje.


W wielu przypadkach oznacza to konieczność stosowania karm hipoalergicznych i monobiałkowych, które są formułowane z ograniczoną liczbą składników, mających na celu zminimalizowanie ryzyka reakcji pokarmowych.


Karmy te często zawierają źródła białka pochodzenia zwierzęcego, które rzadziej wywołują nietolerancje (np. sarna, królik, koza) oraz alternatywne źródła węglowodanów, jak bataty.


Warto rozważyć lekkostrawną dietę gotowaną, opartą na naturalnych składnikach. Alternatywą dla samodzielnie przygotowywanych diet może być psi catering, który zapewnia Twojemu psu świeżo gotowane posiłki z dowozem do domu.


PsiBufet to jedzenie delikatnie gotowane na parze, dzięki czemu zachowuje maksimum wartości odżywczych i sprawdza się u psiaków o wrażliwych brzuszkach. W przepisach znajdziesz mięso i podroby, warzywa i owoce oraz aromatyczne zioła. Bez konserwantów, barwników i innych zbędnych dodatków.


Ważne jest, aby stopniowo wprowadzać nową dietę i obserwować, jak pies reaguje na zmiany – zarówno pod kątem trawienia, jak i ogólnego stanu zdrowia.


Przy radzeniu sobie z nietolerancją pokarmową należy unikać podawania psu przekąsek i smakołyków, które nie są częścią zalecanej diety. Nawet niewielka ilość pokarmu wywołującego nietolerancję może powodować nawrót objawów.

Suplementacja i wsparcie dla układu trawiennego

W niektórych przypadkach wsparcie diety psa odpowiednimi suplementami może pomóc złagodzić objawy nietolerancji pokarmowej i poprawić zdrowie układu trawiennego.


Do najczęściej zalecanych suplementów należą probiotyki i prebiotyki.


Probiotyki to korzystne bakterie, które wspierają zdrowie jelit i poprawiają trawienie. Prebiotyki są z kolei pożywieniem dla tych bakterii – wspomagają ich wzrost i działanie.


Dodanie probiotyków do diety psa może pomóc w odbudowie zdrowej flory jelitowej, co jest szczególnie ważne u psów z nawracającymi problemami trawiennymi.


Jeśli nietolerancja wynika z problemów z trawieniem konkretnych składników, np. białek, skuteczna może okazać się suplementacja enzymów trawiennych. Pomagają one psu lepiej przyswajać pokarmy, co zmniejsza ryzyko wystąpienia objawów.


Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 powinny znaleźć się w diecie każdego psiaka. Wspierają zdrowie skóry i sierści, które często mają się gorzej w przypadku nietolerancji pokarmowych. Kwasy omega-3 mają także działanie przeciwzapalne, co może pomóc w złagodzeniu objawów nietolerancji.

Podsumowanie

Nietolerancja pokarmowa u psa to problem, który może znacząco wpłynąć na jego zdrowie i komfort życia, jeśli nie zostanie odpowiednio rozpoznany i leczony.


Biegunka, wymioty, problemy skórne czy zmiany w zachowaniu mogą być sygnałem, że dieta psa zawiera składniki, których organizm nie jest w stanie przyswoić.


Kluczem do skutecznego radzenia sobie z nietolerancją pokarmową jest obserwacja psa, wprowadzenie odpowiedniej diety eliminacyjnej oraz regularne konsultacje z lekarzem weterynarii i dietetykiem.


Proces diagnozowania nietolerancji pokarmowej może być czasochłonny i wymagać cierpliwości. Za to dobrze dobrana dieta, suplementacja i odpowiednia opieka pozwolą psu żyć zdrowo i bez objawów dyskomfortu.

Bibliografia

Zdjęcie Kasia Makulec

Kasia Makulec

Kasia zaczęła swoją przygodę z psami w 2019 roku, kiedy została domem tymczasowym dla psiaków z Fundacji Rasowy Kundel. Przez jej dom przewinęło się 12 różnych piesków, a ostatni z nich – Gucio – został z nią na zawsze. W 2023 roku ukończyła kurs trenerski w warszawskiej szkole dla psów Wymarzony pies. Stale zgłębia swoją wiedzę, czytając książki oraz biorąc udział w kursach i szkoleniach. Praca w PsiBufet pozwala jej łączyć dwie największe pasje – pieski i pisanie.