Czas czytania: 7 min
27 cze 2024
W przeciwieństwie do ludzi domowe czworonogi nie potrafią chłodzić się poprzez pocenie. Sprawia to, że podczas letnich upałów ich organizm bardzo łatwo się przegrzewa, co może prowadzić do wyjątkowo niebezpiecznego udaru cieplnego.
Dlatego każdy opiekun powinien wiedzieć, jak objawia się udar cieplny u psa i w jaki sposób udzielić pierwszej pomocy zwierzakowi, który dostał udaru.
Udar cieplny, inaczej udar słoneczny u psa, to stan, w którym dochodzi do niebezpiecznego wzrostu temperatury ciała psa, zazwyczaj powyżej 40,5°C, w wyniku nadmiernego narażenia na ciepło i/lub wysiłku fizycznego.
Jest to stan zagrażający życiu, spowodowany przez niezdolność organizmu psa do efektywnego regulowania temperatury ciała, co prowadzi do uszkodzenia narządów wewnętrznych i innych poważnych komplikacji zdrowotnych.
Praktycznie cała ludzka skóra pokryta jest gruczołami potowymi, które podczas wysokich temperatur wydzielają pot. Parująca ze skóry ciecz umożliwia odprowadzenie z organizmu nadmiaru ciepła i skutecznie chroni człowieka przed przegrzaniem nawet podczas bardzo gorącego lata.
Niestety takie gruczoły nie znajdują się na owłosionej skórze psa. Termoregulacja u psów odbywa się przede wszystkim poprzez dyszenie. Zwierzaki te mogą schłodzić się w trakcie upałów także na kilka innych sposobów, np. kładąc się na zimnych kafelkach lub zanurzając się w chłodnej wodzie.
Psiaki mieszkające w ogrodzie mogą też kopać dołki w ziemi, by w ten sposób odsłonić nienagrzany słońcem piach, który zapewni im przyjemne uczucie chłodu. Zdarzyć się jednak może, że te sposoby nie okażą się wystarczające…
Ryzykiem wystąpienia udaru cieplnego są objęte zwłaszcza:
Jednak przegrzanie grozić może każdemu psu, jeśli opiekun nie zadba wystarczająco o bezpieczeństwo swojego pupila.
Wzrost temperatury jest niebezpieczny dla każdego żywego organizmu. Początkowo powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie krążenia w skórze i błonach śluzowych, co poprawia termoregulację i zmniejsza ryzyko przegrzania. Jednak podczas upałów mechanizm ten może nie być wystarczająco skuteczny.
Gdy temperatura ciała psa wynosi 41-42 stopnie, dochodzi do nieodwracalnych zmian w komórkach mózgu, powstawania stanów zapalnych w mięśniach i niedokrwienia narządów wewnętrznych. Skutkiem udaru cieplnego u psa mogą być zaburzenia neurologiczne, drgawki mięśni i uszkodzenia narządów, a następnie śpiączka i śmierć.
Pierwszym objawem przegrzania u psa jest ciężkie dyszenie i osłabienie. Zwierzak szuka wody do picia, chłodnych powierzchni i kałuż, w których mógłby zmoczyć sierść. Już takie zachowania powinny zaalarmować opiekuna.
Jeśli zwierzakowi nie zostanie udzielona pomoc, a temperatura organizmu dalej będzie wzrastać, zaobserwować można u psa kolejne objawy przegrzania, czyli:
Takie sygnały wymagają natychmiastowej reakcji opiekuna — podania chłodnej wody do picia, zabrania go do zacienionego pomieszczenia i nakrycia ręcznikiem zamoczonym w zimnej wodzie w celu obniżenia temperatury ciała psa.
Zignorowanie pierwszych oznak przegrzania prowadzić będzie do udaru cieplnego, który może objawiać się poprzez:
Końcowym skutkiem udaru u psa będzie śpiączka, a następnie śmierć czworonoga. Dlatego jeśli u zwierzaka pojawią się objawy udaru cieplnego, opiekun musi udzielić pupilowi pierwszej pomocy, a gdy tylko stan psa się ustabilizuje, zabrać go do lekarza weterynarii.
Psa z objawami udaru cieplnego należy jak najszybciej schłodzić. W ten sposób można zmniejszyć ryzyko dalszych uszkodzeń narządów wewnętrznych i śmierci.
Pierwsza pomoc w przypadku udaru cieplnego u psa obejmuje:
Trzeba przy tym uważać, by nie schładzać psa zbyt szybko. Zwierzaka nie należy wkładać do lodowatej wody ani przykrywać zamrożonymi wkładami do lodówki, gdyż może to spowodować szok termiczny.
Po wstępnym schłodzeniu zwierzaka opiekun powinien jak najszybciej zabrać go na kontrolę do lekarza weterynarii — nawet jeśli pies odzyskał przytomność i zachowuje się normalnie. Specjalista musi przebadać czworonoga i upewnić się, że w jego organizmie nie doszło do nieodwracalnych zmian wywołanych przegrzaniem.
Pies, który dostał udaru cieplnego, musi być poddany dokładnym badaniom. Lekarz weterynarii zmierzy mu temperaturę, obejrzy dziąsła, osłucha serce i sprawdzi, czy nie doszło do odwodnienia organizmu.
Następnie może zdecydować o podaniu psu kroplówek i pobraniu krwi do badań. Jeśli psiak jest w bardzo złym stanie, konieczna może być hospitalizacja w klinice.
Każdy opiekun psa powinien uważnie obserwować zachowanie swojego psa — szczególnie w upalne dni. Kiedy na dworze panują temperatury powyżej 25 stopni, należy unikać długich spacerów i intensywnego wysiłku fizycznego.
Zwierzakowi należy zapewnić stały dostęp do świeżej chłodnej wody i zacienionego miejsca do odpoczynku.
W przypadku czworonogów wyjątkowo narażonych na przegrzanie zastosować można też kilka dodatkowych sposobów na schłodzenie psa. Dobrym pomysłem będzie na przykład zakup maty chłodzącej lub postawienie w ogrodzie plastikowego basenu wypełnionego czystą wodą. Możesz też przygotować domowe lody dla psa lub inne chłodne przekąski.
🌡️ Więcej porad znajdziesz w naszym poradniku: Jak schłodzić psa w upały?
Kiedy widzisz psa zamkniętego w samochodzie, szczególnie w upalny dzień, ważne jest, aby podjąć szybkie i odpowiedzialne kroki, aby pomóc zwierzęciu. Oto co możesz zrobić:
Pamiętaj, że działanie w takich sytuacjach musi być przemyślane, ale zdecydowane. Od Twojej reakcji może zależeć życie psa.
Kiedy temperatury na zewnątrz niebezpiecznie rosną, a nasz pies przebywa z nami na dworze, warto wiedzieć, co zrobić, by nie doprowadzić do przegrzania organizmu i zminimalizować ryzyko udaru.
Podstawą jest świadomość ryzyka i szybka reakcja na pierwsze oznaki przegrzania. Obserwuj zachowanie psa, zwracaj uwagę na wszelkie nietypowe objawy, dbaj o dostęp do świeżej wody i postaraj się zapewnić psu inne sposoby na ochłodzenie, np. zacienione miejsce do odpoczynku, basenik ogrodowy lub mata chłodząca.
W miarę możliwości planuj spacery i aktywności na świeżym powietrzu w chłodniejszych porach dnia (wcześnie rano lub późnym wieczorem). Pamiętaj, że zdrowie i bezpieczeństwo Twojego czworonożnego przyjaciela w pełni zależy od Ciebie.