Dalmatyńczyk to średniej wielkości krótkowłosy pies o charakterystycznym, centkowanym umaszczeniu. Rasa ta wyhodowana została do udziału w polowaniach. Obecnie jednak energiczny, inteligentny i przyjacielski dalmatyńczyk doskonale sprawdza się w roli domowego ulubieńca. Może również brać udział w szkoleniu sportowym lub ratowniczym.
Aktywność
7/10
Pielęgnacja
4/10
Podatność
4/10
Długość życia
8/10
Ile kosztuje dalmatyńczyk?
Ile żyją dalmatyńczyki?
Czy dalmatyńczyki są agresywne?
Jak wychować dalmatyńczyka?
Czy dalmatyńczyki rodzą się z kropkami?
Dalmatyńczyk to elegancki, harmonijnie zbudowany i dobrze umięśniony pies średniej wielkości. Przedstawiciele tej rasy ważą zazwyczaj 22-25 kg, choć samce mogą być nieznacznie większe. Dalmatyńczyki posiadają niezbyt szeroką, płaską głowę o długiej i mocnej kufie zakończonej czarnym lub brązowym nosem. U psów tej rasy oczy powinny być owalne, a wysoko osadzone, przylegające do głowy uszy muszą być trójkątne i miękkie w dotyku.
Tułów dalmatyńczyka jest prosty, mocny i dobrze umięśniony, a klatka piersiowa głęboka i pojemna o dobrze wysklepionych żebrach. Ogon u psa tej rasy powinien być długi, gruby u nasady i równomiernie zwężający się ku końcowi. Kończyny dalmatyńczyka są proste, równoległe i dobrze umięśnione. Muszą pozwalać psu na rytmiczny, elegancki i płynny ruch. Dalmatyńczyki mają krótką, twardą i gęstą sierść pozbawioną podszerstka.
U psów tej rasy dopuszczalne jest jedynie umaszczenie cętkowane. Pokrywające całe ciało psa czarne lub czekoladowe cętki muszą być równolegle rozmieszczone na białym tle. Nie mogą zlewać się, tworzyć dużych skupisk ani łat.
Dalmatyńczyk to rasa myśliwska. Jej zadaniem było pomaganie myśliwemu w tropieniu dużej zwierzyny, choć później wykorzystywane były także do pilnowania koni. Psy te musiały więc wykazywać się silnym instynktem łowieckim, zrównoważonym temperamentem, dość dużą samodzielnością i podatnością na szkolenie. Nie mogły natomiast zachowywać się agresywnie w stosunku do innych zwierząt ani przejawiać strachu przed człowiekiem.
Dalmatyńczyki silnie przywiązują się do wszystkich członków swojej rodziny i są im wyjątkowo oddane. Lubią towarzyszyć opiekunom w codziennych czynnościach i wylewnie okazują swoje uczucia. Nie przepadają za to za samotnością, a pozostawione same w domu mogą wykazywać objawy lęku separacyjnego. Psa tej rasy należy więc stopniowo uczyć samodzielności, by nie szczekał ani nie niszczył pod nieobecność domowników.
Energiczne i chętne do zabawy dalmatyńczyki mogą być dobrym towarzystwem zabaw dla nieco starszych dzieci, choć ze względu na żywiołowość i dość duże rozmiary ich kontakty z dziećmi powinny odbywać się zawsze pod nadzorem osoby dorosłej. Dobrze zsocjalizowany dalmatyńczyk nie powinien wykazywać podejrzliwości w stosunku do obcych, choć w rasie zdarzyć się mogą psy nieufne, z dość silnym instynktem obronnym.
Czujne dalmatyńczyki sprawdzą się w roli domowego stróża, jednak ze względu na krótką sierść pozbawioną podszerstka nie powinny mieszkać na dworze.
Dalmatyńczyki są z reguły przyjacielsko nastawione do innych psów i nie prowokują konfliktów. Mogą jednak zdecydowanie odpowiadać na zaczepki awanturników napotkanych na spacerze. Ze względu na silny instynkt łowiecki mogą mieć również skłonność do polowania na mniejsze od siebie zwierzęta. Dlatego ich spotkania z małymi psami powinny odbywać się zawsze pod kontrolą opiekuna. Ostrożność należy zachować także podczas kontaktów z kotami, choć dalmatyńczyki zazwyczaj dobrze dogadują się z domowymi mruczkami, z którymi mieszkają.
Dalmatyńczyk to pies żywiołowy, wytrzymały i bardzo aktywny, dlatego potrzebować będzie dużej dawki ruchu i długich, ciekawych spacerów. Pozbawiony aktywności może stać się sfrustrowany i reaktywny. Dorosły pies tej rasy może być dobrym towarzyszem przejażdżek rowerowych i spacerów po parku, jednak najlepiej będzie się czuł na wyprawach w dzikie, podmiejskie tereny.
Ze względu na skłonność do tropienia zwierzyny, dalmatyńczyk powinien być zawsze prowadzony na smyczy, w szczególności w lesie i na łąkach. Inteligentne, podatne na szkolenie dalmatyńczyki chętnie współpracują z opiekunem. Bywają jednak dość samodzielne, dlatego do ich wychowania niezbędna będzie konsekwencja i duże wyczucie.
Psa tej rasy nie należy szkolić za pomocą metod awersyjnych – złe traktowanie może sprawić, że dalmatyńczyk stanie się bojaźliwy albo zacznie reagować agresją w obronie własnej. Jeśli odpowiednie wychowanie dalmatyńczyka sprawia opiekunom trudności, warto skonsultować się z doświadczonym behawiorystą lub trenerem psów.
Nazwa rasy „dalmatyńczyk” pochodzi od regionu wybrzeża Adriatyku, chorwackiej części Dalmacji. Dokładne pochodzenie rasy nie jest jednak znane – przypuszcza się, że pierwsze cętkowane psy pojawiły się w Indiach, skąd następnie trafiły do Grecji, Rzymu i Egiptu.
Pierwsze wzmianki o nakrapianych, myśliwskich psach z Dalmacji pochodzą z zapisków z 1375 roku. Biskup z chorwackiego Dakova opisuje w nich krótkowłosego Canis Dalmacus, którego biała sierść pokryta była czarnymi, okrągłymi plamami. Psy te wykorzystywane były jako psy gończe, towarzyszące myśliwym poruszającym się na koniach.
W XVIII wieku eleganckie, białe psy w czarne cętki stały się niezwykle popularne wśród osób z wyższych sfer. Czworonogi towarzyszyły często konnym powozom i wykorzystywane były do strzeżenia stajni podczas nocy. Dalmatyńczyki sprowadzone zostały także do Wielkiej Brytanii i stały się ulubieńcami wiktoriańskich gentelmenów.
W Dalmacji pełniły natomiast rolę psów stróżujących i wykorzystywane były do pracy w straży granicznej. Dalmatyńczyki zaczęły pojawiać się na wystawach psów w drugiej połowie XVIII wieku.
Pierwszy nieoficjalny wzorzec rasy opracowany został przez anglika Vero Shawna w 1882 roku. Kilka lat później wzorzec ten uznało FCI, które zarejestrowało rasę pod nazwą „dalmatyński pies myśliwski”.
Obecnie dalmatyńczyki rzadko wykorzystywane są przy polowaniach, choć zachowały swój silny instynkt myśliwski. Dziś to przede wszystkim miłe i łagodne psy domowe, wymagające jednak dość dużej dawki ruchu i ciekawego zajęcia. Dalmatyńczyki stosunkowo dobrze odnajdują się w miastach, choć najlepiej czują się w domach oddalonych od zgiełku.
Pielęgnacja krótkiej sierści dalmatyńczyka nie jest problematyczna. Psy tej rasy cieszą się dość dobrym zdrowiem, choć narażone są na kilka chorób o podłożu genetycznym i mogą wymagać ostrożnie dobranej diety.
Dalmatyńczyk nie wymaga czasochłonnej pielęgnacji. Jego krótką, gęstą sierść wystarczy regularnie szczotkować za pomocą gumowej rękawicy lub włosianej szczotki. Zmniejszy to ilość gubionych przez psa ostrych włosków, które wbijają się w tapicerkę i dywany.
Psy tej rasy nie wymagają częstych kąpieli – zabrudzenia z sierści z łatwością można usunąć, przecierając psa zwilżoną ściereczką. Jeśli jednak kąpiel okaże się konieczna, należy stosować wyłącznie szampony przeznaczone do pielęgnacji psów o wrażliwej skórze. Opiekun dalmatyńczyka powinien także regularnie sprawdzać czystość uszu, stan oczu i długość pazurów pupila.
Dalmatyńczyk to odporny i wytrzymały pies, stworzony do polowań w każdych warunkach. Psy tej rasy nie są jednak zbyt odporne na zimno i wilgoć ze względu na brak podszerstka – znacznie lepiej znoszą upały, choć latem powinny mieć zapewniony dostęp do zacienionego miejsca odpoczynku i świeżej wody. Średnia długość życia dalmatyńczyka wynosi 12-13 lat, jednak w rasie zdarzają się osobniki dożywające nawet 17 lat.
Wśród typowych problemów zdrowotnych u dalmatyńczyków wymienia się między innymi:
Kupując szczeniaka dalmatyńczyka, należy ostrożnie wybierać hodowlę. Dobry hodowca powinien przedstawić kupującemu dokumenty poświadczające stan zdrowia i pochodzenie rodziców miotu. Jednak nawet psiak po doskonale zdrowych rodzicach powinien być regularnie badany u lekarza weterynarii.
Dalmatyńczykowi należy przynajmniej raz do roku wykonywać badania krwi i moczu, niezbędne jest również szczepienie na podstawowe choroby zakaźne, regularne odrobaczanie i zabezpieczanie przeciwko kleszczom. W przypadku starszych psów wskazane jest także wykonanie USG jamy brzusznej.
Podobnie jak inne psy o głębokiej klatce piersiowej, dalmatyńczyki narażone są na potencjalnie śmiertelny skręt żołądka. Dlatego dzienna dawka jedzenia dla psa tej rasy powinna być podzielona przynajmniej na dwa posiłki podawane o stałych porach dnia. Po każdym karmieniu dalmatyńczyk powinien mieć zapewnione przynajmniej 30 minut odpoczynku.
Psy tej rasy mają także skłonność do nadwagi, alergii pokarmowych i nawracających problemów trawiennych. Opiekun powinien więc w szczególny sposób zwracać uwagę na rodzaj podawanej psu diety i dawkowanie posiłków. W żywieniu dalmatyńczyków sprawdzają się przede wszystkim lekkostrawne, bezzbożowe diety o ograniczonej liczbie składników.
Niestety nawet hipoalergiczne gotowe karmy mogą wywoływać problemy trawienne i objawy alergii u bardziej wrażliwych psów. Wysoko przetworzone produkty mogą bowiem zawierać sztuczne dodatki, takie jak konserwanty, sztuczne barwniki i polepszacze smaku. W takich przypadkach najlepszym rozwiązaniem będzie podawanie psu diety przygotowanej ze świeżych składników. Trzeba jednak pamiętać, że domowe posiłki muszą być odpowiednio zbilansowane zgodnie z wytycznymi żywieniowymi – niedobory pokarmowe poważnie odbiją się na zdrowiu psa i mogą stać się przyczyną poważnych chorób.
Dobrą alternatywą dla osób, które nie potrafią samodzielnie ułożyć psu bezpiecznego jadłospisu, mogą być posiłki przygotowywane przez PsiBufet – katering dla psów. Jedzenie PsiBufet powstaje w oparciu o receptury stworzone przez doświadczonych dietetyków zwierzęcych. Dzięki temu jest doskonale zbilansowane i dostarcza psu wszystkich niezbędnych substancji odżywczych w odpowiednio dobranych proporcjach.
Świeże posiłki przygotowywane są wyłącznie ze składników najwyższej jakości – mięsa, podrobów, warzyw i suplementów – nie zawierają natomiast żadnych zbędnych wypełniaczy ani sztucznych dodatków, które mogłyby wywołać u psa niestrawność lub alergię. PsiBufet dostępny jest w kilku wariantach, bazujących na mięsie m.in. z kurczaka, indyka, jagnięcinie czy wołowinie. Sprawia to, że lekkostrawne, smakowite posiłki sprawdzą się w żywieniu nawet najbardziej wybrednych i wrażliwych czworonogów.
Do dużej popularności rasy dalmatyńczyk przyczynił się film „101 dalmatyńczyków”. Nakrapiane, elegancko wyglądające, wierne opiekunom psiaki kupowane były wtedy także przez osoby, które nie zdawały sobie sprawy z dużych wymagań tej rasy. Zmuszone do życia jako psy kanapowe dalmatyńczyki stawały się sfrustrowane i uciążliwe, przez co do dziś spotkać się można z opinią, że są to psy niezrównoważone, uparte i trudne.
W miotach po rasowych dalmatyńczykach mogą zdarzyć się psy o nietypowym wyglądzie – szorstkiej lub długiej sierści, cętkach w kolorze cytrynowym lub błękitnym, a także dalmatyńczyki o niebieskich oczach. Wzorzec rasy nie zezwala na używanie takich psów w dalszej hodowli, gdyż cechy te mogą nieść ze sobą zwiększone ryzyko do chorób genetycznych. Przykładowo niebieskie oczy u dalmatyńczyka znacząco zwiększają ryzyko wrodzonej głuchoty.
Jeśli planujesz zostać opiekunem dalmatyńczyka, na te pytania warto znać odpowiedzi!