Czas czytania: 10 min
15 gru 2022
Ile żyją psy? Jak to się dzieje, że niektóre dożywają naprawdę sędziwego wieku? Jak policzyć wiek psa? Czy długość psiego życia zależy od nas - opiekunów - czy wyłącznie od psich genów? Te pytania często sobie zadajemy. Warto wiedzieć, od czego zależy długość psiego życia. Czy mnożenie wieku psa razy 7 to rzeczywiście psie lata przeliczone na ludzkie?
Jedyną wadą psów jest to, że za krótko żyją - z taką opinią często można się spotkać. Dużo w niej prawdy - w porównaniu z tym, ile żyją ludzie, psie życie nie jest niestety zbyt długie... Mówi się, że psiaki żyją średnio 10-13 lat. Faktyczna długość życia zależna jest przede wszystkim od wielkości psa - im większy i cięższy, tym będzie żył krócej. Jednak opiekunowie są w stanie wpłynąć na to, jak szybko będzie się starzał ich psiak, jeśli zapewnią mu odpowiednią opiekę.
Często zastanawiamy się, jak przeliczyć psie lata na ludzkie. Czy mój labrador, który ma 10 lat, jest już seniorem? A mój york, też 10-letni? No właśnie - odpowiedź nie jest jednoznaczna. Każdy z tych piesków ma inną wielkość, więc w innym tempie się starzeje. York, który skończył już 10 lat, ma około 50 ludzkich lat. Jest więc dojrzałą, dorosłą "osobą", ale nie jest jeszcze staruszkiem.
Tymczasem sporych rozmiarów labrador mający 10 lat to zdecydowanie senior - ma on około 70 ludzkich lat. Czy takie przeliczenia do czegoś są w ogóle potrzebne? Owszem, dają nam wyobrażenie, w jakim momencie życia znajduje się dany pies. Jeśli będziemy wiedzieć, że nasz czworonóg to już dziadziuś, z większą wyrozumiałością podejdziemy do jego zachowań. Przeliczanie wieku psa na lata ludzi może więc być przydatną wskazówką dla opiekunów.
Długość życia psa zależy przede wszystkim od rasy, a dokładniej rzecz biorąc - od wielkości czworonoga. Im mniejszy pies, tym (statystycznie) dłużej żyje. Dobrze pokazują to wyliczenia średniej długości życia psiaków poszczególnej wielkości. Przedstawiciele małych ras żyją średnio 15 lat, podczas gdy przedstawiciele psich olbrzymów zaledwie 7! Nie do końca wiadomo, dlaczego występuje taka zależność. Naukowcy podejrzewają, że winę za to ponoszą choroby (np. związane z układem ruchu), które u dużych psów pojawiają się szybciej niż u małych.
Na długość psiego życia wpływa wiele czynników. Wśród nich znajdują się takie, na które nie mamy wpływu - jak na przykład wielkość, skłonność do chorób, geny. Jednak są też takie, na które zdecydowanie możemy mieć wpływ. To między innymi warunki życia, sposób żywienia, profilaktyka zdrowotna. Jesteśmy więc w stanie przedłużyć życie naszego psa, jeśli będziemy się nim odpowiednio zajmować. Karmić pożywieniem najwyższej jakości, regularnie odwiedzać weterynarza i wykonywać badania kontrolne, zapewniać komfort w lato i w zimę, pamiętać o potrzebie ruchu. Oczywiście nie jesteśmy w stanie wygrać z genami, ale prawidłową opieką możemy wiele zdziałać.
Kastracja to zabieg, który polega na usunięciu jąder u samca lub jajników i macicy u suczki. Najczęściej mówi się o tym, że przeprowadzenie tego zabiegu jest ważne, gdyż zapobiega bezdomności zwierząt. Nie rodzą się wówczas niechciane szczenięta, nie zwiększa się ilość psiaków, które z dużym prawdopodobieństwem wylądują w schronisku. Jednak to nie jedyna zaleta, jaką niesie ze sobą kastracja. Zabieg ten jest najlepszą formą profilaktyki chorób układu rozrodczego. W praktyce oznacza to, że gdy usunie się potencjalną przyczynę choroby - jądra czy macicę - psiak nie zapadanie na przykład na nowotwór. W efekcie ma szansę na dłuższe życie.
Na długość życia psa duży wpływ ma typ jego rasy. Statystycznie to małe rasy psów żyją najdłużej, a duże psy - czy też olbrzymy - nawet 2 razy krócej. Można więc powiedzieć, że jeśli chce się mieć długowiecznego towarzysza, powinno się postawić na przedstawiciela jakiejś niewielkiej rasy. Tyle teoria - w praktyce nigdy nie przewidzimy, jak długo dany pies pożyje. Może się przecież zdarzyć, że duży owczarek niemiecki znacznie przeżyje niewielkiego yorka, jeśli maluch akurat na coś zachoruje.
Co ciekawe, za najdłużej żyjącego psa w historii uważa się psa rasy australian cattle dog, który - gdy zmarł - liczył sobie 29 lat i 5 miesięcy. To absolutny rekord, choć przecież cattle dog to rasa średniej wielkości. Przeważnie przedstawiciele ACD żyją około 13 lat, nie jest to więc rasa długowieczna. Psiak Bluey był po prostu wyjątkowy.
Waga, a zwłaszcza nadwaga ma ogromny wpływ na długość życia czworonogów. Obliczono, że psy, które ważą zbyt dużo, żyją krócej nawet o 2 lata! Niestety zbyt grubych piesków mamy coraz więcej - niektórzy sądzą, że już nawet co trzeci czworonóg cierpi na nadwagę.
Otyłość jest groźna, gdyż stanowi przyczynę wielu schorzeń. Gruby pies może mieć problemy z poruszaniem się, gdyż układ mięśniowo-szkieletowy staje się nadmiernie obciążony. Prowadzi to do zwyrodnień stawów.
Nadwaga zwiększa też ryzyko rozwoju cukrzycy i chorób trzustki. Nadmiarowe kilogramy są nie bez wpływu na pracę serca, które musi pracować intensywniej. W przypadku bardzo otyłych psów pojawiają się też kłopoty z oddychaniem - i to nawet, gdy zwierzak jest w spoczynku.
Jedynym sposobem na to, by nie dopuścić do tych wszystkich problemów, jest utrzymywanie prawidłowej wagi psa. Zgrabna sylwetka i zdrowe, sprawne ciało to klucz do psiej długowieczności. Aby to osiągnąć, należy starannie dobierać rodzaj i ilość podawanego pożywienia, jak również regularnie zapewniać pieskowi swobodny ruch.
Aby przekonać się, ile ludzkich lat ma nasz pies, musimy dokonać kilku prostych przeliczeń. Z pewnością nie jest dobrym pomysłem mnożenie psich lat razy 7, gdyż taka uproszczona metoda nie uwzględnia różnic w wielkości, a więc w tempie starzenia.
Powyżej trzeciego roku życia zaczynają się różnice w zależności od wielkości. Każdy rok u małego psa oznacza 5 ludzkich lat, u średniego - 6 ludzkich lat, a u dużego - 7 ludzkich lat. Mały psiak mający 3 lata liczy więc sobie 29 ludzkich lat (24+1x5). Średni pies w wieku 3 lat ma 30 ludzkich lat (24+1x6). Duży czworonóg, także mający 3 lata, w przeliczeniu na ludzkie ma tych lat 31 (24+1x7).
Jeśli więc zastanawiacie się, kiedy wasz pies będzie miał 100 lat, wszystko zależy od wielkości czworonoga. Zgodnie z przedstawionym powyżej schematem duży psiak będzie sobie liczył 101 ludzkich lat, gdy osiągnie 13 lat. Średni pies stanie się studwulatkiem w wieku 15 lat. A mały piesek musi dożyć aż 18 lat, żebyśmy mogli powiedzieć, że na ludzkie liczy sobie 104 wiosny. Jak widać, te różnice są spore. Jednak czy każdy pies na starość naprawdę czuje się staro? Niektórzy psi seniorzy w środku pozostali pełnymi wigoru szczeniaczkami!
Przeliczanie psich lat na ludzkie jest stosunkowo proste, gdy wiemy, ile tych lat nasz pies ma. Co jednak, gdy znaleźliśmy psa na ulicy? Albo adoptowaliśmy czworonoga, którego daty urodzenia nikt nie zna? Wówczas możemy się po prostu udać do lekarza weterynarii, który profesjonalnie oceni wiek danego psa. Zrobi to na tyle dokładnie, na ile to możliwe. Warto jednak wiedzieć, na co weterynarz zwróci uwagę przy oszacowywaniu wieku. Ta wiedza pomoże nam samodzielnie określić wiek znalezionego czy adoptowanego psa.
Wiek szczeniąt określa się stosunkowo łatwo i w miarę dokładnie. Wskaźnikiem są zęby, których rodzaj, wielkość i stan informują o tym, od jak dawna piesek jest już na świecie. Ostre, ale drobne igiełki zobaczymy (i poczujemy!) u najmłodszych szczeniąt - takich, które mają najwyżej 2 miesiące.
Jeśli igiełki te już tak nie kłują, czyli zdążyły się lekko zetrzeć, piesek może mieć między 2 a 4 miesiące. Charakterystyczny jest kolejny okres, który następuje między 4 a 7 miesiącem. Jest to czas wymiany zębów, co można zaobserwować, dostrzegając braki w uzębieniu połączone z obecnością jeszcze niektórych zębów mlecznych.
Jeśli widzimy, że pies ma wszystkie zęby stałe, ale ewidentnie są one dopiero co wyrżnięte (białe i czyste), prawdopodobnie mamy do czynienia z pieskiem mającym między 7 a 12 miesięcy.
Z określeniem wieku dorosłego psa jest zdecydowanie trudniej niż ze szczeniakiem. Wszystko dlatego, że ten główny wyznacznik - czyli zęby - ulega zmianom bardzo indywidualnie. Jedne psy mogą mieć kamień nazębny już mając niewiele ponad rok, a inne, choć mają 5 lat, dalej cieszą się świetnym uzębieniem. Dlatego ocena wieku w przypadku psów dorosłych z założenia nie jest dokładna.
Uważa się, że jeżeli pies ma starte dolne cęgi, to ma 1,5 roku. Jeśli ma starte także średniaki dolne, osiągnął już wiek 2,5 roku. Dodatkowo starte cęgi górne świadczą o wieku 3,5 roku, średniaki górne - 4,5. Pies, który ma 5,5 roku, będzie miał zniszczone okrajki dolne, a gdy do tego dojdą okrajki górne, znaczy, że ma 6 lat. Starte siekacze mają 7-letnie psy, kły - 8-letnie, a gdy wszystkie zęby mają owalny kształt, pies osiągnął 10. rok życia. Gdy cęgi zaczęły wypadać już ze starości i po prostu ich brakuje, pies ma przynajmniej 11 lat. Warto przy tym wiedzieć, że cęgi to "jedynki", średniaki to "dwójki", a "okrajki" to trójki.
Nie tylko zęby informują nas o tym, ile lat ma dany pies. Trzeba też spojrzeć na sylwetkę, stan sierści, oczy, poziom energii i sposób poruszania się. Wszystkie te czynniki bierze pod uwagę weterynarz, gdy swoim doświadczonym okiem szacuje rok urodzenia danego zwierzęcia. Zawsze jednak będzie to data orientacyjna.
Znane są historie psów, które się zgubiły i trafiły do lecznic weterynaryjnych. Tam lekarze szacowali wiek czworonogów, a gdy znaleźli się opiekunowie, podawali prawdziwe daty urodzenia ich pupili. Nierzadko różnice wynosiły 3-4 lata! Dlatego musimy liczyć się z tym, że dzień urodzin adopciaka może na zawsze pozostać jego tajemnicą...
