Czas czytania: 6 min
28 gru 2022
Ciąża urojona to naturalnie występujący stan fizjologiczny, który może pojawić się u każdej niesterylizowanej suki. Nie zagraża wprawdzie życiu psa, jednak zwiększa ryzyko chorób układu rozrodczego i nowotworów sutka. Stanowi duży stres dla suki i jej opiekuna. Jak wygląda ciąża urojona u psa, ile trwa i czy zawsze wymaga leczenia?
Ciąża urojona, zwana także ciążą rzekomą, to stan fizjologiczny, który może rozwinąć się u każdej niesterylizowanej i niezapłodnionej suki po zakończonym okresie rujowym. U psa z ciążą urojoną obserwuje się objawy typowe dla ciąży i okresu poporodowego, które wywołane są przez wysoki poziom prolaktyny - hormonu płciowego stymulującego produkcję mleka i zachowania macierzyńskie.
Występowanie ciąży urojonej jest naturalnym zjawiskiem u dzikich psowatych żyjących w większych grupach. Dzięki zachowaniom macierzyńskim i wytwarzaniu mleka niezapłodnione samice mogą wspierać szczenne suki w odkarmieniu młodych, co wpływa na przeżywalność szczeniąt. Umożliwia także odchowanie maluchów, gdy ich matka nie przeżyje porodu. Funkcjonowanie układu rozrodczego u psów nie odbiega znacząco od biologii ich przodków, dlatego ciąża urojona występować może także u domowych pupili.
Ciąża rzekoma może rozwinąć się u każdej niesterylizowanej suki 3-12 tygodni po cieczce. Ryzyko wystąpienia objawów ciąży urojonej jest większe u niesterylizowanych suk mających kontakt z młodymi szczeniętami, których widok może pobudzać wydzielanie prolaktyny.
Ciąża urojona bywa również powikłaniem po sterylizacji. Usunięcie jajników w fazie diestrus związanej z najwyższym poziomem progesteronu wywołuje nagły spadek tego hormonu prowadzący do zwiększonej produkcji prolaktyny, co może skutkować pojawieniem się objawów ciąży urojonej.
Objawy ciąży urojonej u psów obejmują zachowania typowe dla suk w ciąży i w okresie poporodowym. Do najczęstszych objawów obserwowanych przez opiekunów suk z ciążą urojoną należą:
Ciąża urojona u psa rzadko wywołuje powikłania. Trzeba jednak pamiętać, że gromadzące się w sutkach mleko może stać się przyczyną zapalenia gruczołów mlekowych i nowotworu sutka. Nawracające epizody ciąży urojonej mogą również przyczynić się do późniejszych zaburzeń płodności i zwiększyć ryzyko wystąpienia chorób układu rozrodczego. Dlatego sukę z ciążą urojoną zawsze należy zabrać do lekarza weterynarii.
Objawy ciąży urojonej u psa ustępują zazwyczaj samoistnie w ciągu 2-4 tygodni. Zachowanie suki z ciążą urojoną bywa jednak wyjątkowo uciążliwe, dlatego wielu opiekunów nie jest w stanie zignorować tego problemu.
W większości przypadków ciąża urojona u psa nie wymaga leczenia, a czas jej trwania i uciążliwość objawów można zmniejszyć domowymi sposobami. Polegają one przede wszystkim na uniemożliwieniu suce przejawiania zachowań macierzyńskich i odwracaniu jej uwagi. W tym celu należy zachęcać sukę do dłuższych spacerów, większej aktywności fizycznej, szkolenia i zabaw węchowych.
Warto także zmniejszyć jej dzienną porcję pokarmu i przez kilka dni ograniczyć dostęp do wody – osłabi to wytwarzanie mleka przez jej organizm. Dobrym sposobem może być również pochowanie wszelkich przedmiotów, które suka może uznać za swoje szczenięta. Trzeba jednak pamiętać, by nigdy nie odbierać suce fikcyjnego potomstwa na jej oczach, gdyż może to wywołać silny stres i agresję.
Psa z ciążą urojoną nie należy głaskać po brzuchu, gdyż może to zwiększyć produkcję mleka. Jeśli suka sama zaczyna wylizywać sobie sutki, można założyć jej kołnierz ochronny lub ubranko pooperacyjne. Dobrym sposobem jest także podawanie suplementów na ciążę urojoną. Preparaty takie zawierają najczęściej substancje hamujące wytwarzanie prolaktyny oraz zioła o działaniu moczopędnym, przeciwzapalnym i przeciwobrzękowym.
Leczenie ciąży urojonej wskazane jest u suk, które wykazują wyraźne, uciążliwe objawy. Lekarz weterynarii po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu z opiekunem i wykonaniu badań może zalecić podawanie leków antyprolaktynowych przez 5-10 dni. W przypadku agresji wskazane może być także stosowanie środków przeciwlękowych i uspokajających przepisanych przez specjalistę.
Ciąża urojona może pojawić się po każdej zakończonej cieczce u niesterylizowanej suki – niezależnie od jej wieku i ilości odchowanego potomstwa. Jedynym skutecznym sposobem na zapobieganie ciąży urojonej u psa jest poddanie suki zabiegowi sterylizacji. Usunięcie jajników i macicy niweluje także ryzyko innych, potencjalnie śmiertelnych chorób, takich jak ropomacicze.
